Volken Reijnders Kikke Geslacht: Geboren: Ongeveer 1655 te Scheerwolde † Overleden: 1725 te Wetering Bijzonderheden: Volken Reijnders en Hendrikje Peters van de Wetering worden als echtpaar genoemd op 16-11-1705 in een hypotheekacte in Inv. Nr. 20 van het Gerechtelijk archief Steenwijkerwold. Voogdijregister Steenwijkerwold: fiche 191+ blz. 44 dd. 08-10-1694 : oom Jan Hendriks momboir over Hendrick en Grietie Volckens.( Bron: Fokke de Groot). Volken Reijnders wordt genoemd in de voogdijrekening van de kinderen van Wijcher Roelofs en Lutgertje Reijnders op 15-3-1693 in Voogdij register 88 Steenwijk. Hij woont dan op de Wetering.
Op 23-3-1695 wordt Volken Reijnders als voogd genoemd over de kinderen van wijlen Timentje Reijnders en Wolter Hendriks (Voogdij register 89 Steenwijk).
Herm Koetzen en Volken Kikken worden samen genoemd op 30-7-1708 in het gerechtelijk archief Oldemarkt, Inv.Nr. 2953.
Op 23-8-1728 is er de verkoop van een huis en landerijen in Wetering door Albert Visscher en Coop Klasen van de nieuwe mennonieten gemeente in Blokzijl, tevens voogd van van Lijsbeth Volkens, dochter van wijlen Volken Reijnders en Hendrikje Pieter s aan Hendrik Volkens en Marrigje Klaas voor de prijs van 350 Car.Glds (Voogdijregister 91 Steenwijkerwold). Op 17-3-1721 is er een aanklacht van Grietje Beerents, weduwe van Jan Reinders, tegen Volken Reinders (Kikke?); Egbert Hendriks Scherp (Lange) is voogd en zwager van Grietje Beerents. Gerechtelijk archief Steenwij, Inventaris 67.
Toon Feiten en Vermeldingen (1)
- vermelding:
- Notitie: Note Fokke de Groot van Kikken, de Groot Venema stamboom:Tot nu toe ben ik Volcken Reijnders (Kikke) voor het eerst tegen gekomen in Steenwijkerwold op 04-12-1682 ( toegang 3.1 nr. 2681a) bij het betalen van schoorsteengeld ( een soort belasting ) Hij moet dan betalen voor 1 schoorsteen, maar staat aangedu
id met een " P " van pauper, dus echt breed zal hij het niet hebben gehad en velen met hem en dat zal best met de veelvuldig voorkomende oorlogsituaties in en om de stad Steenwijk te maken hebben gehad. Hij zal toen al wel getrouwd zijn geweest met Klaasje Hendriks en mogelijk ook al een dochter Grietje hebben gehad, want hij laat haar op 21-05-1682 in de kerk te Blokzijl dopen en daar staat zijn vrouw Claasje Hendriks ook bij genoemd. Helaas heb ik hun huwelijk ondanks naarstig zoeken tot nu toe nergens kunnen vinden. Een verklaring daarvoor zou kunnen zijn dat met name in de jaren 1680, 1681 en 1682 vrijwel geen huwelijken zijn ingeschreven in het schoutambt Steenwijkerwold, ondanks een dringend verzoek van de Drost van Vollenhove om de akten op te sturen. Dat Volcken ook in de turf zat, blijkt uit een tweetal rekeningen die hij moest betalen aan de curatoren van wijlen Hendrik Croon ( registers van voogdijzaken, 191+ blz. 89 Schoutambt Steenwijk ), wegen gekocht turfland in 1685 en1686, respectievelijk de voor die tijd grote bedragen van 132 caroli gulden en 15 stuivers en 149 c.g. en 10 st. Bij de uitgaven van bovenvermelde rekeningen staat dat nog een bedrag van 2 c.g. en 10 st. die hij dan terug ontvangt. Volcken wordt vermeld met " cum suis " ( met de zijnen ) , dus met gezin of eventuele anderen. In 1687 kom ik Volcken Reijnders tegen in de momboir-rekeningen van het weeskind van Gerrit Drost X Hilligje Gerrits en moet hij 3 caroligulden betalen van ' weijdeland ( 190+ blz. 304). In 1688 kom ik Volcken Reijnders tegen in het Rechterlijk archief Schoutambt Steenwijk ( hypotheken, testamenten, overdragten, akten etc. ) als ceurnoot ( getuige namens het Schoutambt ), 162+ blz. 315 dd. 02-11-1688, bij een koopakte van koeien tussen Arent Hendrix met vrouw Geesje Jans ( kopers) en verkoper Volcken Claessen (Voogt of Pileman ?) van Muggenbeet. Arent Hendrix bedient zich ook vaak met de achternaam Seelte of Zeelte, welke naam in 1811 ook officieel wordt bestendigd, net als trouwens de naam Kikke door de (achter) kleinzoon van Volcken Reijnders, Volcken Hendriks Kikke, die wel getrouwd is geweest, maar helaas zeer waarschijnlijk geen kinderen hebben voortgebracht. Tussen 1682 en 1694 moet dan ook nog een zoonHendrik Volckens (Kikke) zijn geboren, want op 21 oktober 1694 trouwt Volcken als weduwnaar met Hendrike Peters in de Nederduits Hervormde kerk te Steenwijkerwold. Beiden zijn afkomstig van " De Weteringe " Kort daatvoor wordt er zoals gebruikelijk een akte van voogdijstelling opgemaakt ( 191+ blz. 44 dd. 08-10-1694 ) , waarin oom Jan Hendriks als momboir wordt aangesteld over Hendrick en Grietie Volckens, bij Volcken Reijnders en Hendrickien Peters om echt geprocreeert. Hier gaat de klerk goedin de fout want dit moet zijn bij Claasje Hendriks geprocreeert, wat in het verdere gedeelte van de akte ook overduidelijk naar voren komt, nl de verdeling van het moedersdeel van de erfenis in geld en land en extra voor Grietje de kleerzilverdragt en lijfskleding en 8 hemden van haar overleden moeder. Op 28-01-1707 kom ik voopr het eerst Volcken Reijnders KICKE met familienaam tegen in het Rechterlijk Archief Vollenhove/Blokzijl betreffende voogdijregisters (inv. nr. 2814, Fiche 4, blz. 199) waar Vocken 13 caroligulden en 3 stuivers moet betalen op rekening van de koop van ´t huis te Baarlo, aan de momboiren of crediteuren over de persoon en goederen van Jan Alberts Jonck. Bovendien blijkt in 1725 wanneer Volcken komt te overlijden en Hendrikje Peters verklaart dat Hendrik Volkens de voorzoon is van wijlen haar man Volcken Reijnders die de " Cikkerij " dan overneemt. met koeien, punters, land etc. Kennelijk had Volcken goed geboerd of was goed hertrouwd. Uniek dat nu juist een heel pakket van akten bewaard is gebleven over de Cikkerij bij de Doopsgezinde Gemeente van Blokzijl, want voor de rest is er weinig van de 3 stromingen van de Doopsgezinden aldaar veilig gesteld.In het Rechterlijk Archief van Vollenhove en Blokzijl, inv.nr.192+ dd. 27-02-1695. blz. 59 betreffende momboirrekeningen van de kinderen van Wycher Roelfs staat " 20 juni heb ick ontvangen van Volcken Reijnders van drie dagmaden middelmarks van 4 jaar 1693, somme 10 caroligulden en 4 stuivers ". In hetzelfde archief op blz. 89, dd. 23-03-1695 wordt Volcken Reijnders aangesteld als momboir over de kinderen van Wolter Hendriks (Keuter) uit zijn huwelijk met Timentjen Reijnders. Wolter gaat dan voor de 3e keer in het huwelijk treden. Veelal worden familieleden als momboiren aangesteld, dus zou het best kunnen zijn dat Volcken een broer is van de overleden Timentjen, maar bewijs daarvoor heb ik niet kunnen vinden. Dat is ook het probleem met de Doopsgezinden, omdat die hun kinderen bij de geboorte niet lieten dopen, de enkele ( vaak eerstgeborene ) daargelaten. Volcken en Hendrikien hebben in ieder geval nog een dochter voortgebracht die de naam Lijsabeth toebedeeld kreeg ( Volcken zijn moeder ? ). Hopelijk wel, want dan heb ik enig bewijs dat Reijnder Jans X Lijsebeth Clases ( getrouwd 30-?-1654 Steenwijkerwold) zijn ouders zijn en dan heb ik ook de vader van Reijnder Jans, Jan Reijnder die in die akte wordt vermeld, net als de vader van Lijsebeth, Claes Jansen, respectievelijk wonende te Scheerwolde en Muggenbeet. Ik weet dat het het bewijs flinterdun is, maar toch!. Reijnder Jans laat 25-01-1657 een dochter Femmigje dopen, met de huisvrouw van Jacob Arents tot getuige, maar dat geeft ook weinig houvast, want meer kinderen van hem ben ik niet tegen gekomen. Wel heb ik Reijnder Jans en Lijsbeth Claesen nog aangetroffen in het rechterlijk archief van Steenwijkerwold Inv. nr. 120+ nr. 58 dd. 16-10- 1677), alwaar zij Gerrit en Claas Aalders aanpanden om schulden te betalen. In 1705 lenen Volcken en Hendrikje 170 caroligulden en 7 stuivers van Gerrit Coops en erfgenamen tegen 5%, met als onderpand huis en steede bij de Wetering door hen zelfs tegenwoordig bewoont. Genoemde Gerrit Coops was bij leven ook opziender der armen bij de Mennonieten gemeente van Blokzijl en zeer waarschijnlijk van beroep houtkoper (Inv. nr. 164+ fiche 3 blz 295-296 Steenwijkerwold). Op 20-02-1707 wordt Volcken nog genoemd als ceurnoot bij een testament van Hillegien Volkens X Klaas Jansen Wege (Inv. nr. 164+ Fiche 3 nr. 353). In de Resolutiesregisters van het Kerspel Steenwijkerwold van 1675 - 1751, verpachting van de Kerk- en Pastorielanden (Inv.nr. 95), huurt Volken Reijnders dd. 26-02-1722, 4 dagmaat Rott op ' t eijnde van Muggenbeet voor 8 Caroli gulden met als Borgh: Hendrik Hendriks en Albert Jans. Tot mijn verrasing vond ik bij het omdraaien van voormeld boek, beginnde vanaf de laatste bladzijde, een 3 tal bladzijden, handelend over de inning van schoorsteengeld van het Carspel Steenwijkerwold dd. 22-05-1702, met een 80 tal namen, waaronder Volken Reijnders KICKKE en zijn buren Arent Zeelte en Hermen Hendriks Kippe. Als collecteur van het schoorsteengeld werd aangezocht Peter Jans Hansen. In 1723 kom ik Volcken met 3 volwassen personen tegen in het Zuijtveen van Steenwijkerwold en dan moet hij 2 caroligulden en 14 stuivers Hoofdgeld betalen ( fiche 4 nr. 319 Vollenhove boek 2684 - 2687 ). En dan naar aanleiding van Volcken Reijnders Kikke zijn overlijden in 1725, de overname van de boedel door zijn zoon Hendrik Volckens Kikke. In dit pakket worden ook de namen genoemd van zijn stiefmoeder Hendrikje Peters, zijn stiefzuster Lijsabeth en zijn zuster Grietje Volckens Kikke met haar dochter Koopje en zoon Volcken. Grietjetrouwde in 1714 in de kerk te Wolvega met Jan Tjeerds Boer of de Boer. Zij heeft belijdenis gedaan in de kerk te Wolvega en ook haar 3 kinderen Klaasje, Volcken en Coopje zijn aldaar gedoopt. Grietje is omstreeks 1750 overleden, want in een van de akten neemt haar broer Hendrik Volckens Kikke obligaties en land over van haar dochter Coopje, getrouwd aan Jan Hendriks en haar zoon Volcken of Folcken. Van de kinderen van Grietje Volckens Kikke heb ik alleen van Coopje en haar nazaten vrij veel in het Stellingwerfse kunnen vinden. Van Klaasje, vernoemd naar haar voor 1694 overleden moeder Claasje Hendriks en Volcken of Folcken heb ik tot nu toe niets kunnen vinden. Ik kan in ieder geval met zekerheid zeggen dat Volcken Reijnders Kikke , geboren rond 1650 de oudst bekende stamvader is van de latere Kikke(n)(rt), de Groots, Venema's en natuurlijk niet te vergeten Eken of Eeken. Van de beide vrouwen van Volcken Reijnders Kikke nl. Claasje Hendriks en Hendrikje Peters heb ik tot nu toe geen concrete familiebetrekkingen kunnen vinden, hetgeen mogelijk ook zal liggen aan het Mennoniet zijn en er dus weinig of geen geboortedopen plaats vonden. Bovendien waren er zoveel personen die dezelfde patroniem van o.a. Hendriks of Peters voerden in de omgeving van de Wetering, dat het echt zoeken was naar de bekende speld in een hooiberg. Natuurlijk waren er een heleboel met achternaam zoals Eken , Koetse, Keuter, Kooy, Looy, Weggen, Zeelte, Pijlman, Haxe, Musse, Meester, Ruiter en noem maar op, maar die niet altijd genoemd. Vooral bij financiele transacties werd de achternaam vaak genoemd en dat lijkt mij vrij logisch, want een Schout moest natuurlijk wel weten met welke Volcken Hendriks of Jan Peters hij te maken had. Al met al vaak bijzonder ingewikkeld om voor 100% de juiste persoon te kiezen. Bovendien wordt je er min of meer door verplicht bijna alle akten door te lezen, want dan blijkt vaak dat je nog familie tegenkomt en kun je toch nog een redelijk reconstructie maken over hoe het er zo' n 300 jaar geleden aan toeging. Maar het blijft een zeer tijdrovend werk. Als ik het nog eens zou moeten doen ?, ach het werkt zo verslavend, dan zou ik er weer voor gaan. En het geeft ook weer voldoening als je weer een stukje van de legpuzzel hebt gevonden, dus doorgaan!!!
|
Hendrikje Peters Koetze Geslacht: Geboren: 1665 te Wetering † Overleden: 23-08-1728 te Wetering Bijzonderheden: mogelijk zus van Harm Peter Koetze |